Roeken zijn beschermde en zeer intelligente vogels met een ingewikkelde sociale gedragscultuur. Jaren geleden dacht men dat alleen hoogontwikkelde zoogdieren als dolfijnen en mensapen zichzelf herkennen in een spiegel, zich kunnen verplaatsen in anderen en op hoog niveau communiceren maar onderzoek heeft ons geleerd dat roeken (kraaiachtigen) dat ook kunnen en meer! Naast dat ze met elkaar spelen, gebruik maken van gereedschappen, zeer kundig zijn in het oplossen van problemen, zijn ze instaat in te schatten hoe hun soortgenoten op bepaalde situaties zullen reageren; daar zijn prachtige filmpjes van op internet.
Heel bijzonder dat wij in onze gemeente al jarenlang een kolonie van deze dieren hebben; de roeken van Moekesgat zijn daar al zo een veertig jaar, waren er dus ook al toen de huidige ondernemer daar zijn camping mocht exploiteren. Al verschillende keren heeft de camping eigenaar aangegeven overlast te ondervinden, in een korte periode van het toeristenseizoen, van de roeken in de vorm van herrie en excrementen (vogelpoep). Daarom heeft hij de gemeente al enkele malen gevraagd de provincie om toestemming te vragen de vogels te verjagen en op voorhand al een beginnetje gemaakt door het aantal bomen op het roekeneiland te verminderen.
De camping die, zo meldt de eigenaar zelf, floreert, steeds voller wordt, verliest af en toe campinggasten die eerder vertrekken vanwege de overlast van de roeken maar zo vertrekken er ook vaak mensen door de herrie van spelende kinderen, rokende medekampeerders of andere verwachtingen van de camping. Bijzonder is dat overlast subjectief is, daar waar de plattelander de hanen nauwelijks hoort of geniet van hun geluid zal een stadsmens er geërgerd van wakker liggen, daar waar ouders enthousiast meeleven met de crossmotor van zoon of dochter zal een stilteliefhebber zich groen en geel ergeren; je kunt nou eenmaal niet iedereen plezieren met dezelfde dingen.
Tijdens de lock-down heeft de ondernemer de raadsleden uitgenodigd om te worden geïnformeerd over de noodzaak van het verdwijnen van de kolonie op zijn camping. De fractie van Ecologisch Alternatief was graag op de uitnodiging ingegaan ware het niet dat de regel van niet meer dan met vier personen bij elkaar komen nog gold waardoor wij hiervoor hebben bedankt. Ondanks dat er al gesprekken met de gemeente gaande zijn heeft de bijeenkomst geresulteerd in een motie die werd ingediend en die het college opdraagt onderzoek te doen naar de mogelijkheden van het verplaatsen van de roeken.
Bijzonder daarbij is dat als voorbeeld de Nulweg als geschikte locatie wordt vermeld, een locatie die niet alleen ongeschikt is als standplaats voor roeken maar waarvoor men ook plannen heeft voor een nieuw te bouwen woonwijk. Ook is er sprake van een lijst met opsommingen van manieren waarop het mogelijk zou zijn de vogels eenvoudigweg te verjagen. Nog opmerkelijker is dat de indieners van de motie op de hoogte zijn van een uitgebreid ecologisch onderzoek uit 2019 dat concludeerde dat de vogels daar het beste konden blijven om herhaling van de ellende voor bijna heel Ter Apel, tijdens de vorige poging van verjagen, te voorkomen. Ecologisch Alternatief vindt het herhalen van een redelijk recent onderzoek met hoogstwaarschijnlijk dezelfde uitkomst, niet alleen niet zinnig maar ook nog eens zonde van het geld en de tijd die daar mee gemoeid is.
De mens is eeuwenlang gewend geweest heer en meester over alle andere levensvormen te zijn en te doen met flora en fauna wat hem uit kwam: zo worden dieren gebruikt voor vlees, hun huid, organen, hobbyfokprogramma’s, kleding, vertier, onderzoek en experimenten of als hobby doodgeschoten. De mens vernietigt de leefomgeving, van alle andere levende wezens, waar hij zelf deel van uitmaakt en verliest daarbij ook het belang, de noodzaak en de waarde daarvan en die van levende wezens, uit het oog.
Tijdens de raadsvergadering heeft Ecologisch Alternatief dan ook geprobeerd uit te leggen dat we anders moeten leren kijken naar ons gedrag, onze rol in de omgang met onze leefomgeving; te leren wat de waarde daarvan is. Daar waar men voorheen doorging met op gruwelijke wijze afslachten van walvissen omdat men verlies van werkgelegenheid vreesde, worden nu (toeristen)reizen georganiseerd die mensen de gelegenheid geeft kennis te maken met deze bijzondere dieren door hen te zien en te observeren; door over hen te leren. Educatie vormt een van de sleutelrollen die mensen bewust maakt van dat het anders moet; in plaats van uitputting, vervuiling, uitstoot, broeikasgassen, uitroeien, biodiversiteitsverlies moeten we naar herstel, minderen, zorgen voor en terugdraaien van alle verstoringen die ons uiteindelijk steeds meer klimaatontwrichting zullen brengen.
Zo ook met de roeken, waarvan een raadslid zich sowieso afvroeg waarom al die kraaiachtigen niet gewoon werden doodgeschoten, die een meerwaarde zouden kunnen zijn voor deze camping, door activiteiten rond de kolonie te ontwikkelen die mensen bewust maken van de schoonheid, intelligentie en bijzondere manier van leven van deze vogels. Of over de bijdrage die zij leveren aan de landbouw doordat ze bijvoorbeeld emelten en engerlingen eten die, als ze volwassen worden, gewassen aantasten; gif zou daardoor niet of minder hoeven te worden gebruikt wat weer het uitsterven van onder andere insecten/bijen voorkomt. Die omslag maken is niet makkelijk, zoals een van de raadsleden opmerkte: “ik kan mevrouw Van der Horst hierin helemaal niet volgen”. Dit vereist een bewustwording bij ons mensen die noodzakelijk is om de generaties die na ons komen een leefbare planeet na te laten.
Ecologisch Alternatief,
Edith van der Horst